Czasopisma Księgowych on-line

Wydawnictwo Podatkowe
wtorek, 19 marca 2024 r.
Ostatnia aktualizacja: 18.03.2024 r., godz. 12:09 Ilość wizyt z ostatnich 30 dni: 55.135 Biuro Obsługi Klienta: tel. 95 720 85 40 Formularz kontaktowy » Pomoc techniczna »
Czas pracy w 2014 r. - wybrane aspekty
Dodatek nr 4
do Ubezpieczeń i Prawa Pracy nr 4
z dnia 10.02.2014
X
Uwaga ! Do pobrania i przeglądania publikacji wymagana jest jednorazowa instalacja czytnika (programu) eWYDANIE Gofin.
?
X
Uwaga ! Dostęp do mobilnych e-wydań prenumerowanych tytułów możliwy jest poprzez aplikację GOFIN NEWS.
Więcej o aplikacji GOFIN NEWS znajdziesz tutaj »
?
pokaż fragmenty artykułów
WSTĘP
Kodeksowe regulacje z zakresu czasu pracy niezmiennie budzą wiele wątpliwości. Dodatkowo w ostatnim czasie przepisy te uległy istotnym zmianom. Przede wszystkim umożliwiono pracodawcom wprowadzenie wydłużonych (...)
str. 3
I.
NAJNOWSZE ZMIANY W PRZEPISACH REGULUJĄCYCH CZAS PRACY
1.
Przedłużanie okresów rozliczeniowych
W każdym systemie czasu pracy, jeżeli jest to uzasadnione przyczynami obiektywnymi lub technicznymi albo dotyczącymi organizacji pracy, przy zachowaniu zasad dotyczących ochrony bezpieczeństwa i zdrowia pracowników, okres (...)
str. 3
2.
Sporządzanie rozkładów czasu pracy
Wobec braku jakichkolwiek regulacji w tym przedmiocie, do czasu wejścia w życie noweli powszechnie przyjmowano, że rozkłady czasu pracy charakteryzujące się zmiennością należy przygotowywać na cały okres (...)
str. 4
3.
Stosowanie systemu przerywanego czasu pracy
W myśl art. 139 K.p., jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy lub jej organizacją, może być stosowany system przerywanego czasu pracy według z góry ustalonego rozkładu przewidującego nie (...)
str. 5
4.
Gwarancja minimalnego wynagrodzenia za pracę
Przedłużony okres rozliczeniowy, zwłaszcza do maksymalnych 12 miesięcy, sprzyja znacznemu zróżnicowaniu liczby godzin pracy w poszczególnych miesiącach. W skrajnych przypadkach plan pracy na dany miesiąc (...)
str. 6
5.
Ruchomy czas pracy
W myśl art. 1401 § 1 i 2 K.p. pracodawca może stosować dwa warianty tzw. ruchomej organizacji czasu pracy. Rozkład czasu pracy może przewidywać: różne godziny rozpoczynania pracy w dniach, (...)
str. 7
6.
Odpracowywanie wyjść prywatnych
Do dnia wejścia w życie noweli w sytuacji, gdy odpracowanie miało miejsce w innym dniu niż zwolnienie od pracy i naruszało normę dobową lub przedłużony (...)
str. 9
II.
WYJAŚNIENIE PODSTAWOWYCH POJĘĆ
1.
Pojęcie czasu pracy
Zgodnie z ustawową definicją, zawartą w art. 128 § 1 K.p., czasem pracy jest czas, w którym pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy (...)
str. 10
2.
Okresy zaliczane do czasu pracy
Do czasu pracy zalicza się niektóre okresy nieświadczenia pracy, a mianowicie: przerwy w pracy na posiłek oraz regenerację sił, trwające nieprzerwanie 15 minut bądź dłużej, jeżeli przepisy (...)
str. 11
3.
Okresy wynikające z organizacji pracy, niebędące czasem pracy
Do czasu pracy nie zalicza się przerw w pracy wynikających z następujących okoliczności: pracy w ramach przerywanego czasu pracy, wprowadzenia przez pracodawcę przerwy w pracy (...)
str. 12
4.
Dyżur pracowniczy
Zgodnie z definicją zawartą w art. 1515 K.p., dyżurem jest pozostawanie pracownika - na polecenie pracodawcy - poza normalnymi godzinami pracy, w gotowości do wykonywania pracy wynikającej z umowy o pracę, (...)
str. 13
5.
Normy czasu pracy
W myśl art. 129 K.p., czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym (...)
str. 15
III.
SYSTEMY I ROZKŁADY CZASU PRACY
1.
Dostępne rozwiązania z zakresu organizacji pracy
Właściwa organizacja czasu pracy, która pozostaje w gestii pracodawcy, wymaga m.in. wyboru właściwego systemu czasu pracy, gwarantującego wykorzystanie potencjału załogi w zakreślonych przez przepisy ramach czasowych. Przepisy (...)
str. 16
2.
System podstawowy
Znaczna część zatrudnionych świadczy pracę w ramach podstawowych norm czasu pracy, tzw. systemu podstawowego. Klasycznym jego przykładem jest praca od poniedziałku do piątku po 8 (...)
str. 18
3.
Równoważny system czasu pracy
Równoważny system czasu pracy może być wprowadzony, jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy lub jej organizacją (art. 135 § 1 K.p.). Charakteryzuje się on możliwością (...)
str. 19
4.
System przerywany
Jak już wspominaliśmy w Rozdziale I, na podstawie znowelizowanego art. 139 K.p. system przerywanego czasu pracy może obecnie wprowadzić znacznie szersze grono pracodawców. Wystarczy, że (...)
str. 21
5.
Ruch ciągły
Istnieją zakłady, w których praca, ze względu na technologię produkcji lub potrzebę ciągłego zaspokajania potrzeb ludności, nie może być przerwana. Proces pracy musi trwać w (...)
str. 22
6.
Skrócony tydzień pracy
Cechą wyróżniającą system skróconego tygodnia pracy od pozostałych systemów lub rozkładów jest wykonywanie pracy przez mniej niż 5 dni w tygodniu, przy przedłużeniu dobowego wymiaru (...)
str. 23
7.
System weekendowy
System zwany w praktyce kadrowej weekendowym zakłada wykonywanie pracy tylko w piątki, soboty, niedziele i święta. Jak wynika z art. 144 K.p., w systemie tym (...)
str. 24
8.
Zadaniowy czas pracy
Pracownik nie zawsze musi świadczyć pracę pod ścisłym nadzorem pracodawcy oraz w przedziale godzin przez niego wyznaczonym. Jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy, jej organizacją (...)
str. 25
9.
Ruchoma organizacja pracy
Nowela wprowadziła do porządku prawnego tzw. ruchomą organizację pracy w dwóch wariantach. Zgodnie z art. 1401 § 1 i 2 K.p. rozkład czasu pracy może przewidywać: różne godziny rozpoczynania pracy (...)
str. 26
10.
Skrócona norma przy pracach szkodliwych, uciążliwych i monotonnych
Przepisy Kodeksu pracy przewidują skrócenie podstawowej normy czasu pracy (8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin na tydzień) w stosunku do zatrudnionych przy pracach (...)
str. 27
11.
Indywidualny rozkład czasu pracy
Na pisemny wniosek pracownika pracodawca może ustalić indywidualny rozkład jego czasu pracy w ramach systemu czasu pracy, którym pracownik jest objęty (art. 142 K.p.). Ustawodawca nie przewidział (...)
str. 27
12.
Wprowadzanie systemów czasu pracy
Zasadniczo poszczególne systemy czasu pracy, jak też rozkłady czasu pracy, wprowadzane są w drodze postanowień układów zbiorowych, regulaminów pracy lub poprzez obwieszczenie. Ten ostatni tryb postępowania (...)
str. 29
IV.
PLANOWANIE CZASU PRACY
1.
Plan zajęć
Plan zajęć w danym okresie rozliczeniowym, w sposób zasadniczy organizujący proces pracy poprzez określenie dni pracy, z wyszczególnieniem godzin jej rozpoczęcia i zakończenia oraz dni wolnych od pracy, nazywany (...)
str. 30
2.
Okres rozliczeniowy
Przepisy kodeksowe nie definiują okresu rozliczeniowego. Rozumienie tego pojęcia wywodzi się z ogółu przepisów Kodeksu pracy regulujących czas pracy, w tym zwłaszcza ustalających sposób obliczania (...)
str. 31
3.
Wymiar czasu pracy
Metoda obliczania wymiaru czasu pracy została określona w art. 130 § 1 i 2 K.p. Obowiązujący pracownika wymiar czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym oblicza się: 1) mnożąc 40 godzin (...)
str. 34
V.
PRACA W NIEDZIELE I ŚWIĘTA
1.
Okoliczności dopuszczające pracę w niedziele i święta
Niedziele i święta są dniami wolnymi od pracy. Wykaz świąt zawiera ustawa z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy (Dz. U. nr 4, poz. 28 z późn. zm.). Pracodawca (...)
str. 36
2.
Kompensata pracy w niedziele i święta
Jak wspomnieliśmy wyżej, pracownik, który świadczył pracę w niedziele i święta, powinien otrzymać dzień wolny od pracy: w przypadku pracy w niedzielę - w okresie 6 dni kalendarzowych poprzedzających lub (...)
str. 38
VI.
PRACA W PORZE NOCNEJ
1.
Okres na jaki przypada pora nocna
Pora nocna obejmuje 8 godzin między godzinami 2100 a 700 (art. 1517 K.p.). Każdy pracodawca ma obowiązek ustalenia w swoim zakładzie pracy obowiązującej pory nocnej. Dopuszczalny jest dowolny (...)
str. 39
2.
Osoby objęte zakazem pracy w porze nocnej
Ze względu na szczególną ochronę jaką prawo pracy roztacza nad pracownikami wykonującymi funkcje rodzicielskie oraz nad osobami małoletnimi, zabronione jest zatrudnianie w porze nocnej pracownic w ciąży (...)
str. 40
3.
Dodatek za pracę w nocy
Pracownikowi wykonującemu pracę w porze nocnej przysługuje dodatek do wynagrodzenia za każdą godzinę pracy w nocy, w wysokości 20% stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia (...)
str. 41
VII.
OKRESY ODPOCZYNKU
1.
Odpoczynek dobowy
Pracownikowi przysługuje w każdej dobie prawo do co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku tzw. dobowego (art. 132 § 1 K.p.).   Przykład   Pracownik zatrudniony jako sprzedawca w pełnym (...)
str. 42
2.
Odpoczynek tygodniowy
W każdym tygodniu pracownikowi przysługuje prawo do co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku tzw. tygodniowego, obejmującego co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego (art. 133 (...)
str. 43
VIII.
GODZINY NADLICZBOWE
1.
Pojęcie godzin nadliczbowych
Zgodnie z art. 151 § 1 K.p. godziną nadliczbową jest każda godzina pracy przekraczająca obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także przedłużony dobowy wymiar czasu pracy. Takie określenie pojęcia (...)
str. 43
2.
Zakaz pracy ponadnormatywnej
Kodeks pracy przewiduje kilka wyłączeń podmiotowych w zakresie pracy nadliczbowej. Zlecanie godzin nadliczbowych kobiecie w ciąży oraz pracownikowi młodocianemu jest niedozwolone (art. 178 § 1 (...)
str. 44
3.
Rozliczanie nadgodzin
Jak już wspomnieliśmy nadgodziny mogą być wynikiem przekroczenia zarówno normy dobowej oraz przedłużonego wymiaru dobowego, jak i przekroczenia normy tygodniowej. Praca wykonywana ponad te normy rodzi (...)
str. 44
4.
Limit godzin nadliczbowych
Ustawowy limit godzin nadliczbowych wynosi 150 w ciągu roku kalendarzowego. To ograniczenie dotyczy jednak tylko godzin ponadnormatywnych bądź ponadwymiarowych wypracowanych z powodu szczególnych potrzeb pracodawcy. (...)
str. 45
5.
Wynagrodzenie za pracę w nadgodzinach
Praca w godzinach nadliczbowych może być rekompensowana w dwojaki sposób - czasem wolnym albo dodatkami pieniężnymi. Wynagrodzenie podstawowe plus dodatek Godziny nadliczbowe, które nie zostały (...)
str. 46
6.
Praca ponad normę bez dodatków
Niektórzy pracownicy, będąc zobowiązanymi do pracy, w razie konieczności, w wymiarze przekraczającym normę dobową lub średniotygodniową, nie mają z tego tytułu ani prawa do wynagrodzenia, (...)
str. 49
IX.
NIEKTÓRE WYJAŚNIENIA ORGANÓW Z ZAKRESU CZASU PRACY
1.
Prawo do niedzieli wolnej od pracy
"Zgodnie z art. 15112 K.p. pracujący w niedziele (poza wyjątkiem określonym w art. 144 K.p.) powinien korzystać co najmniej raz na cztery tygodnie z niedzieli wolnej od pracy. Wynika z tego, że (...)
str. 50
2.
Dwa dodatki za pracę w niedzielę
"Przepis ten (art. 15111 K.p. - przyp. red.) zapewnia pracownikom stuprocentowy dodatek do wynagrodzenia z tytułu niezrekompensowania pracy w niedzielę lub święto innym dniem wolnym od pracy. Jeżeli (...)
str. 50
3.
Praca w godzinach nadliczbowych w ruchomym czasie pracy
"Departament Prawa Pracy uprzejmie informuje, że zgodnie z art. 151 § 1 zd. 1 Kodeksu pracy pracę w godzinach nadliczbowych stanowi praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, (...)
str. 51
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.